Xơ mít muối chua kho cá sòng, xào thịt heo lạ miệng

Đĩa xơ mít muối chua kho với cá ngừ thơm ngon, lạ miệng

Trong các loại trái cây mùa hè, trái (quả) mít là loại có khá nhiều ở khu vực nông thôn miền núi. Trái mít có thể chế biến nhiều món ăn khá ngon ở quê tôi như mít chín ăn tươi, múi mít hông; xơ mít xào tỏi, xơ mít muối chua, hạt mít ghế cơm, hạt mít "lùi tro", mít non kho với cá chuồn…

Nhưng đặc sắc và lạ miệng nhất là món xơ mít muối chua kho cá mà tôi xin kể ra đây để "quý zị" cùng "thưởng thức".

Tôi vẫn còn nhớ như in "ngày xưa", cứ mỗi lần nhà tôi ăn mít chín xong, ngoại tôi tỉ mẩn lấy dao lạng (gọt) lấy phần xơ mít để chế biến các món ăn dân dã như xơ mít xào thịt heo, xơ mít kho cá, xơ mít muối chua, xơ mít phơi khô…

Đó là những món ăn độc, lạ mà có thể chỉ có những đứa trẻ ở miền quê nghèo xứ Quảng mới có dịp để ăn. Tuy nhiên, xơ mít ngon phải là loại xơ dày, dài, vàng ươm, có vị ngọt của mít quê chính hiệu; chứ không phải loại xơ mít trắng, dai có màu trắng nhạt thì khi chế biến sẽ không ngon.

Hộp xơ mít muối chua và cá biển

Với người Quảng, bỏ xơ mít thì uổng quá. Đối với mít ướt thì có thể ăn cả xơ bằng cách dùng đũa gắp một đũa xơ rồi xoay đôi đũa theo chiều kim đồng hồ để xơ mít quấn thêm vào đũa để ăn cho nhiều, ăn cho đã.

Xơ mít rửa sạch, để ráo rồi xé nhỏ ra, khử ớt sả với dầu phộng rồi bỏ xơ mít vào đảo đều, nêm thêm gia vị và đọt rau sưng hay vài lá lốt xanh non rồi gắp ra dĩa ăn với cơm nóng cũng khá ngon.

Rau gia vị nêm cho món này là đọt lá sưng hay lá lốt tạo nên một hương vị riêng biệt, hồn cốt cho các món nấu từ xơ mít. Và những lúc kho xơ mít ngoại tôi thường đọc câu ca: "Cá kho xơ mít thơm ngon / Mời anh ăn thử nhớ hồn quê hương…".

Rau sưng, loại rau "đặc chủng" tạo nên "hồn cốt" hương vị các món ăn chế biến từ xơ mít

Trong "mùa" giãn cách, sẵn có mít chín đầy vườn, xơ mít, tôi làm theo cách của ngoại rồi muối chua và chờ khi có cá tươi như cá sòng, cá nục, cá ngừ… thì mang ra kho, hoặc nếu không có cá thì có thể xé tơi xơ mít ra trộn với lá rau quế hay tía tô và mắm tỏi vẫn ngon như "thịt gà xé phay" vậy.

Khi hộp xơ mít vừa "chín tới", tôi mở nắp xem thử và mắt thấy từng miếng xơ mít vàng ươm cùng với mùi hương của xơ mít lên men bốc ra thơm lừng gian bếp.

Tôi mang xơ mít kho với cá sòng bằng cách tôi cắt nhỏ xơ mít vừa ăn, lót 1 lớp dưới đáy nồi, rồi xếp lên trên 1 lớp cá đã ướp gia vị mắm, muối, vài trái ớt xiêm… rồi lại phủ lên 1 lớp xơ mít rồi lại lớp cá rồi xơ mít, cứ vậy trên cùng cũng xếp 1 lớp xơ mít.

Món "xơ mít thời COVID" thơm ngon hấp dẫn

Rưới lên vài muỗng canh dầu phộng để ướp thêm 1 lúc cho cá thấm. Khi nấu cho nước vào xăm xắp, đun lửa to cho sôi thì hạ lửa đun riu riu đến khi nước cạn còn sệt sệt ở dưới thì nêm nếm lại là xong. Cá sòng kho xơ mít ăn với cơm nóng rất đậm đà và thơm ngon, các con tôi rất hào hứng với món này.

Có hôm, tôi làm món xơ mít xào thịt heo (lợn) như sau: Lấy thịt heo trong tủ lạnh ra, sau khi "rã đông" mang rửa sạch, cắt miếng nhỏ vừa ăn, ướp với gia vị tùy theo khẩu vị cho lâu để thịt ngấm đều.

Bước tiếp theo tôi phi hành, tỏi cho thơm rồi cho thịt heo ba chỉ vào xào khoảng 5 phút đến khi thịt heo săn lại. Sau đó cho xơ mít (đã được ngâm vào rửa sạch với nước, để ráo), vào xào lẫn với thịt, đảo đều tay, thêm một chút gia vị nước mắm, tiêu bột, mì chính….

Khi thịt và xơ mít chín đều, tôi cho thêm vài trái ớt xanh và vài đọt rau sưng hay lá lốt. Tiếp tục đun tầm 15 phút để khi phần nước kho thịt dần cạn và chín.

Món xơ mít thịt heo xào chuẩn vị là thịt heo phải mềm thơm, thịt nhừ màu sánh vàng ong đẹp mắt, kết hợp với xơ mít dai dai, ăn vị hơi cay, đậm đà, béo béo của thịt, vị ngọt của nước xào ăn khá "hao cơm".

Nhớ ngoại tôi lúc sinh thời xẻ mít lấy xơ trong vườn

Theo Tuổi trẻ