Tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp thu mua lúa Đông Xuân

Giá lúa tăng nhẹ

Hiện nay, vụ lúa ĐX 2018-2019 vào thời điểm thu hoạch rộ. Song, do thiếu hợp đồng từ các thị trường lớn nên thị trường lúa, gạo rất trầm lắng. Giá lúa tươi tại ruộng từ 4.400-5.200 đồng/kg (tùy chủng loại và chất lượng, giảm từ 800-1.000 đồng/kg so với vụ ĐX 2017-2018). Trong khi đó, giá gạo xuất khẩu DN Việt Nam chào bán bình quân thấp hơn từ 70-80 USD/tấn so cùng kỳ năm 2018 (tùy chủng loại và chất lượng).

Giá lúa bắt đầu tăng nhẹ trong những ngày qua

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Nguyễn Chí Thiện, đến nay, toàn tỉnh thu hoạch 124.384ha (chiếm 54% diện tích gieo sạ), sản lượng đạt 711.405 tấn. Vụ ĐX năm nay, trên địa bàn tỉnh có 24 DN ký kết hợp đồng liên kết xây dựng 114 cánh đồng với diện tích khoảng 10.686,4ha và đã thu hoạch trên 3.351ha. Theo đó, DN thu mua khoảng 3.079ha với giá cao hơn thị trường từ 100-200 đồng/kg. Còn một số DN chưa tham gia thu mua lúa của nông dân theo hợp đồng ký kết khoảng 272ha. Từ khi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức Hội nghị “Thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ lúa, gạo Đồng bằng sông Cửu Long” thì giá lúa, gạo tăng nhẹ từ 100-300 đồng/kg. Anh Nguyễn Văn Dũng (xã Thạnh Hưng, thị xã Kiến Tường) cho biết: “Vụ ĐX là vụ chính trong năm, nông dân làm lúa vụ này với niềm hy vọng sẽ có lời nhưng năm nay giá lúa giảm, trong khi chi phí đầu vào cao. Vụ này, gia đình tôi sản xuất 2ha lúa giống Nàng Hoa 9, dự kiến 1 tuần nữa thu hoạch. Vừa qua, giá lúa giảm nên tôi rất lo. Hiện nay, theo tìm hiểu, giá lúa đang có chiều hướng tăng nhẹ trở lại nên tôi giảm bớt lo lắng phần nào”.

Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thị xã Kiến Tường - Bùi Văn Ê thông tin: “Vụ ĐX 2018-2019, toàn thị xã xuống giống khoảng 14.651ha, chủ yếu là giống: Đài thơm 8, OM4900, Nàng Hoa 9, RVT, nếp,... Trong đó, có trên 5.800ha lúa gieo sạ đợt 1 đã thu hoạch xong, trên 2.500ha lúagieo sạ đợt 2 đang bước vào giai đoạn thu hoạch. Qua theo dõi, giá lúa mấy ngày qua tăng thêm 100-200 đồng/kg (tùy loại giống) nhưng nông dân vẫn chưa có lãi nhiều”. Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Gò Gòn (huyện Tân Hưng) - Trương Hữu Trí chia sẻ: “Sau khi Chính phủ chỉ đạo thu mua tạm trữ lúa, gạo, giá lúa thương phẩm ở tỉnh tăng từ 200-300 đồng/kg và có dấu hiệu “giải tỏa” tâm lý đầu ra hạt lúa, nhà nông rất phấn khởi. Song, so cùng kỳ năm trước, giá lúa vẫn còn thấp hơn từ 400-500 đồng/kg. Tuy nhiên, để giá lúa thương phẩm trên thị trường ổn định, nông dân an tâm sản xuất và sản xuất có lãi thì tầm vĩ mô cần có chiến lược xuất khẩu gạo ổn định; đồng thời, phối hợp nhịp nhàng trong khâu liên kết sản xuất “4 nhà”, thực hiện chính sách bao tiêu sản phẩm đầu ra, nhà nông thay đổi cách sản xuất, lựa chọn giống lúa chất lượng, có giá thành kinh tế cao,...”. 

“Vừa qua, hơn 350ha lúa ĐX của HTX thu hoạch bán cho công ty với giá 5.000 đồng/kg, cao hơn giá thị trường 400 đồng/kg, xã viên rất vui” - ông Trí nói. 

Tháo gỡ khó khăn

Phó Giám đốc Sở Công Thương - Nguyễn Anh Việt cho biết: “Nguyên nhân giá lúa giảm là do các DN chưa có đơn hàng xuất khẩu; việc tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng để thu mua lúa của DN còn khó khăn. Các DN xuất khẩu gạo vừa giao hàng trong đợt cuối năm; một số thị trường nhập khẩu gạo còn lượng tồn kho, chưa có nhu cầu nhập khẩu…”. Giám đốc Công ty TNHH Lương thực Thực phẩm Long An - Đặng Thị Liên chia sẻ: “Hiện hầu hết DN gặp khó khăn về vốn kinh doanh nên ảnh hưởng đến sản lượng gạo xuất khẩu. Các DN chưa có hợp đồng xuất khẩu nên thiếu tiền mua lúa trong dân, dẫn đến cung vượt cầu. Do đó, tôi mong ngân hàng cho DN vay vốn mua lúa trong dân để tạm trữ chờ xuất khẩu. Bên cạnh đó, thị trường xuất khẩu gạo siết chặt hơn, quy định về những rào cản kỹ thuật, thuế quan,... nhất là thị trường Trung Quốc bị kiểm soát chặt chẽ hơn nên sản lượng DN xuất khẩu theo đường tiểu ngạch giảm”.

Để hỗ trợ DN thu mua lúa tạm trữ, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Long An - Lê Thị Mỹ Hiền thông tin: “Hiện nay, tỉnh đang bước vào thu hoạch rộ vụ lúa ĐX 2018-2019. Để hỗ trợ nông dân và DN trong việc sản xuất và tiêu thụ lúa, gạo, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Long An yêu cầu các ngân hàng trên địa bàn tỉnh bám sát diễn biến, tình hình thị trường và việc cho vay thu mua lúa, gạo trên địa bàn hoạt động của đơn vị để kịp thời báo cáo tình hình về Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Long An (Phòng Tổng hợp và Kiểm soát nội bộ) để phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện; tạo điều kiện đáp ứng vốn phục vụ nhu cầu sản xuất, kinh doanh lúa, gạo của nông dân và DN; đồng thời, cân đối nguồn vốn để đáp ứng nhu cầu vay vốn của DN; tăng cường kết nối ngân hàng - DN. Hiện dư nợ cho vay trên địa bàn tỉnh khoảng 62.000 tỉ đồng, trong đó ngành lương thực, thực phẩm khoảng 17.000 tỉ đồng và thu mua lúa tạm trữ khoảng 2.700 tỉ đồng”.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Phạm Văn Cảnh cho biết: “Trước mắt, đối với DN lớn, đề nghị ngân hàng xem xét nâng hạn mức cho vay, đẩy nhanh tiến độ giải ngân. Đối với DN nhỏ và vừa, Sở Công Thương phối hợp các tổ chức tín dụng để hỗ trợ vốn cho DN thu mua lúa trong nông dân. Đồng thời, để đẩy mạnh việc xuất khẩu gạo, các sở, ngành liên quan cần tiếp tục triển khai xây dựng và phát triển thương hiệu gắn với xây dựng chuỗi giá trị trong sản xuất, chế biến, xuất khẩu gạo. DN xuất khẩu phải tăng cường đầu tư vùng nguyên liệu và nông dân cùng hợp tác thông qua HTX hoặc Tổ hợp tác để sản xuất sản phẩm đạt chất lượng, có truy xuất nguồn gốc, từng bước xây dựng thương hiệu, tăng sức cạnh tranh trên thị trường thế giới; tăng cường tuyên truyền để nông dân nắm bắt các quy định về chất lượng gạo, danh mục, quy trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất, đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP,... nhất là quy định của thị trường Trung Quốc, Philippin, Malaysia,... để từ đó nông dân đồng hành cùng DN xuất khẩu gạo. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường mới bên cạnh thị trường truyền thống nhằm hỗ trợ DN tham gia, quảng bá sản phẩm ra thị trường nước ngoài”./.

Huỳnh Phong