Công tác xác định, thẩm định giá đất có vai trò quan trọng trong việc bồi thường, giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án (Ảnh minh họa)
Cần áp dụng đơn giá phù hợp
Tỉnh Long An có nhiều chính sách kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư công trình, DA trên địa bàn. Cùng với việc hoàn thành các DA, công trình, công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) luôn được lãnh đạo tỉnh quan tâm. Nhiều DA khi hoàn thành phát huy hiệu quả, góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh. Tuy nhiên, một số DA kéo dài do công tác bồi thường, GPMB còn nhiều vướng mắc, nhất là người dân không đồng thuận về đơn giá cũng như các chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư (TĐC).
Bà Nguyễn Thị Hồng (ấp 3, xã Long Hậu, huyện Cần Giuộc) chia sẻ: “Chúng tôi luôn ủng hộ chủ trương, chính sách của Nhà nước và đồng thuận thực hiện. Tuy nhiên, khi thực hiện DA, các cấp, các ngành nên rà soát lại giá đất thực tế để làm cơ sở áp giá, chi trả bồi thường và hỗ trợ TĐC cho người dân. Gia đình tôi có đất bị thu hồi để làm khu công nghiệp nhưng giá đền bù thấp hơn nhiều so với giá thực tế, làm ảnh hưởng đến quyền lợi. Đối với các DA hạ tầng, các công trình của Nhà nước, phục vụ cộng đồng thì bồi thường theo giá Nhà nước, chúng tôi đồng ý, còn đối với DA phát triển công nghiệp thì nên xem xét bồi thường theo giá thị trường, như vậy mới bảo đảm quyền lợi cho người dân. Từ đó, chúng tôi kiến nghị các cấp lãnh đạo quan tâm, điều chỉnh giá phù hợp, bảo đảm quyền lợi giữa các bên”.
Gia đình ông Nguyễn Văn Tuấn (xã Hựu Thạnh, huyện Đức Hòa) có đất bị thu hồi để thực hiện DA Khu công nghiệp Hựu Thạnh. Ông Tuấn cho rằng: “Đầu tư thực hiện DA sẽ góp phần phát triển KT-XH của địa phương, chất lượng cuộc sống của người dân cũng được nâng cao. Tuy nhiên, chúng tôi không đồng ý với đơn giá bồi thường cũng như các chính sách hỗ trợ. Tôi đề nghị các cấp, các ngành xem xét lại đơn giá, chính sách cho phù hợp với thực tế, phải bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên”.
Thông tin từ UBND huyện Đức Hòa, công tác bồi thường, GPMB trên địa bàn có chuyển biến so với trước đây. Tuy nhiên, huyện còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế trong công tác này. Trong đó, việc xác định giá đất, thẩm định giá đất còn những bất cập nhất định nên một số hộ dân có đất bị thu hồi chưa đồng thuận cao. Nguyên nhân chủ yếu là địa phương tiếp giáp TP.HCM, giá đất biến động liên tục nên công tác xác định giá, thẩm định giá đất đôi lúc còn chậm, chưa phù hợp. Huyện tăng cường khảo sát, rà soát, xác định lại giá đất cho phù hợp, trình cấp trên để thẩm định và phê duyệt, tránh ảnh hưởng đến lợi ích của người dân trong vùng DA.
Bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên
Theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường - Nguyễn Văn Thông, thời gian qua, tỉnh có những chỉ đạo quyết liệt, tập trung trong công tác bồi thường, GPMB. Tỉnh tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn liên quan, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều DA hoạt động, phát huy hiệu quả. Công tác bồi thường được thực hiện qua các bước: Tham mưu thành lập hội đồng bồi thường, hỗ trợ và TĐC; thông báo thu hồi đất; tổ chức kê biên đo đạc, kiểm đếm thực tế; xác định, thẩm định giá đất; lập phương án bồi thường, hỗ trợ và TĐC; thẩm định dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ và TĐC; công bố dự thảo phương án ra dân; hoàn chỉnh lại phương án sau khi công bố, niêm yết; phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và TĐC; ra quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và TĐC trong cùng một ngày; ra quyết định chi trả;...
Trong đó, công tác xác định giá đất, thẩm định giá đất có vai trò quan trọng. Giá đất bồi thường được UBND tỉnh phê duyệt làm cơ sở cho UBND các địa phương phê duyệt phương án bồi thường, chi trả cho người dân. Giá đất phù hợp thì được người dân đồng thuận, tiến độ bồi thường nhanh để thực hiện DA, tăng thu hút đầu tư, tăng thu ngân sách. Ngược lại, giá đất không phù hợp, GPMB gặp nhiều khó khăn, DA sẽ chậm tiến độ.
Hiện nay, một số DA kéo dài do chưa nhận được sự đồng thuận của người dân, nhất là về giá đất và chính sách bồi thường. Nguyên nhân là địa giới hành chính của một số huyện trọng điểm như Đức Hòa, Bến Lức, Cần Giuộc tiếp giáp TP.HCM, cộng với chủ trương phát triển công nghiệp, đô thị, thương mại - dịch vụ tại khu vực này nên tình hình biến động đất đai thời gian qua rất lớn, giá đất không ngừng tăng.
Mặc dù Hội đồng Bồi thường GPMB cấp huyện đã khảo sát thực tế để đề xuất giá bồi thường phù hợp theo giá thị trường nhưng khi UBND tỉnh phê duyệt để triển khai các bước tiếp theo đến khi chi trả cho người dân thì không còn phù hợp, dẫn đến công tác bồi thường, GPMB gặp nhiều khó khăn vì đa phần người dân không đồng ý giá bồi thường và các chính sách bồi thường, hỗ trợ TĐC.
Một số DA sản xuất, kinh doanh nhỏ, lẻ, DA khu dân cư nằm đan xen trong các DA khu, cụm công nghiệp và các chủ đầu tư khu dân cư vì mục tiêu đẩy nhanh tiến độ, có khả năng sinh lợi cao nên thường bồi thường theo phương thức tự thỏa thuận với giá chuyển nhượng cao hơn so với giá bồi thường ở các DA khu công nghiệp tập trung.
Ngoài ra, còn tình trạng hỗ trợ thêm cho người dân ngoài phương án đã được UBND tỉnh phê duyệt, việc này gây khó khăn trong việc triển khai các công trình nhà nước. Bên cạnh đó, tình trạng đầu cơ đất, mua bán, chuyển nhượng khi có thông tin quy hoạch DA tạo ra “sốt ảo” về giá đất cũng gây khó khăn trong công tác bồi thường, GPMB.
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường - Nguyễn Văn Thông thông tin: Xác định vai trò quan trọng của xác định, thẩm định giá đất trong việc bồi thường, GPMB, hỗ trợ TĐC nên đối với từng DA, Sở phối hợp chặt chẽ các sở, ngành, địa phương liên quan để cân đối, rà soát, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên (lợi ích của Nhà nước, người dân, nhà đầu tư).
Sở đề nghị phát huy vai trò của địa phương, nhất là Hội đồng Bồi thường, GPMB cấp huyện phải đẩy nhanh hơn nữa việc xác định giá, đề xuất sát với giá thị trường; đồng thời, phải đề xuất các chính sách hỗ trợ khác của từng DA phù hợp tình hình thực tế trên địa bàn. Từ đó, Hội đồng Thẩm định giá đất của tỉnh mới có cơ sở xem xét, thẩm định và trình UBND tỉnh phê duyệt đơn giá bồi thường để tiến hành chi trả cho người dân./.
Thanh Mỹ
