Mức bồi thường oan sai cho ông Nén có thể thấp hơn ông Chấn

Tại phiên thảo luận về một số vấn đề lớn còn có ý kiến khác nhau của dự thảo Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước, sáng 9/1, bà Lê Thị Nga - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã đặt câu hỏi: Qua một số vụ như Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang), Huỳnh Văn Nén (Bình Thuận) và sắp tới là vụ Hàn Đức Long (Bắc Giang), các cơ quan tiến hành tố tụng thấy khó khăn vướng mắc nhất trong giải quyết bồi thường oan sai là vấn đề gì.

Báo cáo Thường vụ Quốc hội, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình cho biết, qua các vụ bồi thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn, ông Huỳnh Văn Nén và nhiều vụ khác nữa cái khó là định lượng để xác định bồi thường. Còn vốn để bồi thường thì không có gì khó khăn, Bộ Tài chính sẵn sàng đáp ứng.

Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình
Tuy nhiên, ông Nguyễn Hoà Bình cũng chia sẻ, nói về nguồn vốn cũng bị áp lực khác như dư luận xã hội, cũng như trên diễn đàn Quốc hội có đặt ra vấn đề là tiền thuế của nhân dân đóng góp không phải là tiền để các cơ quan mang đi bồi thường cho sai phạm trong hoạt động tố tụng hình sự.

Theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình nhìn ra nước ngoài ở Úc có hình thành nên quỹ để bồi thường, tuy nhiên, vấn đề lập quỹ ở nước ta không được các cơ chức năng ủng hộ. "Vấn đề này Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần phải cân nhắc, nếu như không giải quyết được việc này thì từ nay về sau vẫn phải chịu áp lực về câu hỏi tiền thuế của dân không phải để đem đi giải quyết bồi thường" - Chánh án Nguyễn Hòa Bình bày tỏ.

Vẫn theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, vấn đề khó nữa trong giải quyết bồi thường oan sai là những khoản vận dụng rất dễ, ví dụ như chi phí, tính trên thu nhập tối thiểu của người dân nhân với những ngày bị tù oan. Nhưng có những khoản rất lớn nhưng lại hoàn toàn mang tính định tính không thể định định lượng được, tạo ra sự tùy nghi, ví dụ như tổn hại về danh dự, sức khỏe, tinh thần gần như khó khăn mang tính ước lệ. Do đó, nếu không quy định cụ thể thì rất khó cho các cơ quan trong việc giải quyết bồi thường oan sai.

Ví dụ như vụ ông Nguyễn Thanh Chấn, các cán bộ vận dụng bồi thường, khi tiến hành kiểm điểm lại thì tất các cơ quan liên quan nói việc vận dụng bồi thường cho ông Chấn không đúng, dẫn khoản bồi thường quá cao, tới 7,2 tỷ đồng.

Việc này tạo ra chuẩn mực, các trường hợp bồi thường sau người yêu cầu sẽ cho rằng 10 năm tù oan phải bồi thường thế này, 12 năm phải thế kia, 17 năm là mức này.

"Hiện chúng tôi đang chỉ đạo TAND tỉnh Bình Thuận để bồi thường oan sai cho ông Huỳnh Văn Nén, nếu như theo đúng khung quy định của Bộ Tài chính thì mức bồi thường cho ông Nén là rất hạn chế và nó chênh lệch khá cao so với ông Chấn, mặc dù ông Chấn tù oan 10 năm, còn ông Nén là 17 năm" - Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết.

Phát biểu về vấn đề này, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, hoạt động của Nhà nước thì phải do ngân sách đảm nhiệm là nguyên tắc, dù là tiền xử phạt hay khoản thu khác cũng đều là tiền ngân sách. Do đó, không nên lập quỹ vì hiện đã có nhiều quỹ và thực chất hoạt động cũng từ nguồn ngân sách.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội cũng khẳng định: “Nói cho cùng tất cả nguồn thu đưa vào quỹ thì cũng là ngân sách. Lập quỹ có khi lại sinh thêm bộ máy này kia nên đa số ý kiến cho rằng không nên lập quỹ. Về nguồn tiền để bồi thường thì nên theo hướng có dự toán”./.

Ngọc Thành/VOV.VN