Toàn tỉnh hiện quản lý 14.253 cơ sở thực phẩm, gồm 661 cơ sở sản xuất, 130 cơ sở kinh doanh và 13.462 cơ sở dịch vụ ăn uống. Quy mô lớn, phân bố rộng, nhất là số lượng lớn hộ kinh doanh nhỏ, lẻ khiến công tác thanh tra, hậu kiểm cần nguồn lực đáng kể. Dù vậy, tiến độ công tác chuyên môn vẫn được duy trì đều đặn.
Từ tháng 7/2025 đến nay, Sở Y tế cấp mới Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP cho 16 cơ sở sản xuất, 29 cơ sở dịch vụ ăn uống và cấp giấy chứng nhận đối với thực phẩm xuất khẩu cho 37 cơ sở.
Lực lượng chức năng tỉnh kiểm tra cơ sở kinh doanh ăn uống tại xã Thạnh Hóa (Ảnh: Ngọc Như)
Hoạt động tiếp nhận hồ sơ đăng ký nội dung quảng cáo thực phẩm và đăng ký chỉ định cơ sở kiểm nghiệm được thực hiện thường xuyên. Hồ sơ tự công bố sản phẩm thuộc phạm vi quản lý của ngành Y tế đạt tích lũy 924 hồ sơ.
Đáng chú ý, một số sản phẩm giảm cân từng quảng cáo rầm rộ trên mạng như X1000, X3 Super Detox, X7 Plus,… bị từ chối tiếp nhận vì có dấu hiệu vi phạm. Điều này cho thấy sự kiên quyết trong xử lý sản phẩm có nguy cơ gây hại sức khỏe.
Công tác truyền thông về ATTP được mở rộng liên tục, đi thẳng vào nhóm đối tượng có nguy cơ cao. 269 buổi nói chuyện chuyên đề với hơn 7.000 lượt người tham gia; 16 lớp tập huấn; gần 3.900 lượt phát thanh, 15 lượt phát hình trên Báo và phát thanh truyền hình Tây Ninh; 396 băng rôn tuyên truyền cùng 20 chuyến truyền thông lưu động đến tận khu dân cư, chợ truyền thống,... đã góp phần đưa kiến thức ATTP đến gần người dân, đặc biệt là hộ kinh doanh nhỏ lẻ, những đối tượng dễ bị bỏ sót trong công tác tuyên truyền.
Kiểm tra chuyên ngành vẫn được duy trì đều đặn. Dịp Tết Trung thu, đoàn kiểm tra liên ngành do Sở Y tế chủ trì làm việc tại 27 cơ sở, phát hiện 2 trường hợp vi phạm, xử phạt 32 triệu đồng, chủ yếu liên quan đến vệ sinh cơ sở và lưu mẫu thức ăn. Hoạt động kiểm tra và hậu kiểm tại cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống và bếp ăn tập thể được thực hiện song song, đến nay có 20 cơ sở được kiểm tra theo kế hoạch.
Ngoài ra, Sở Y tế kiểm tra và hậu kiểm các sản phẩm dinh dưỡng dành cho trẻ nhỏ, bình bú và vú ngậm nhân tạo tại 6 cơ sở. Đợt 2, Sở giám sát mối nguy gây ô nhiễm thực phẩm, ghi nhận 56 mẫu được xét nghiệm, trong đó 55 mẫu đạt, một mẫu nước uống đóng chai không đạt chỉ tiêu vi sinh.
Bên cạnh kết quả, thực tiễn triển khai cho thấy còn nhiều khó khăn. Từ ngày 1/7/2025, theo Nghị định số 148/2025/NĐ-CP và Quyết định số 2076/QĐ-BYT, Sở Y tế được giao giải quyết 12 thủ tục hành chính về ATTP, trong đó, 8 thủ tục hoàn toàn mới vốn trước đây do Bộ Y tế thực hiện.
Việc đánh giá, chỉ định cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước là một trong những nhiệm vụ gặp nhiều vướng mắc. Nhân lực trực tiếp thực hiện chưa được tập huấn, chưa có hướng dẫn cụ thể, trong khi quy định yêu cầu đoàn đánh giá phải có chuyên môn sâu.
Sở Y tế buộc phải tính đến phương án mời chuyên gia tuyến trên nhưng hiện chưa có quy định rõ về kinh phí và quy trình phối hợp. Một vướng mắc khác là chưa có website chính để đăng tải danh sách cơ sở được chỉ định.
Kiểm tra nhãn mác trên sản phẩm (Ảnh: Nguyên Thảo - Vũ Tuấn)
Hồ sơ công bố sản phẩm dinh dưỡng y học và sản phẩm dành cho trẻ nhỏ cũng khó thẩm định do doanh nghiệp sử dụng “bằng chứng khoa học” không đạt chuẩn, trong khi thời gian thẩm định ngắn và yêu cầu kiểm chứng cao. Tình trạng doanh nghiệp đặt trụ sở một nơi, sản xuất một nơi khiến việc hậu kiểm gặp nhiều trở ngại.
Một số cơ sở cung cấp suất ăn trong trường học, nhà máy không có đăng ký địa điểm kinh doanh tại nơi chế biến, gây khó khăn khi cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP.
Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp ảnh hưởng đến thống kê, giám sát thường xuyên tại cơ sở. Sở Y tế kiến nghị UBND tỉnh báo cáo Bộ Y tế sớm ban hành hướng dẫn phân cấp phù hợp với mô hình mới, đồng thời đề xuất nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin để việc cập nhật, chia sẻ dữ liệu ATTP được thông suốt.
Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục thực hiện đầy đủ các thủ tục hành chính ATTP, tăng cường kiểm tra, giám sát, đặc biệt với nhóm sản phẩm dinh dưỡng, thực phẩm chức năng và sản phẩm dành cho trẻ nhỏ.
Công tác bảo đảm ATTP dịp Tết Nguyên đán Bính Ngọ và mùa lễ hội cũng được chuẩn bị sớm để bảo đảm an toàn, trong đó truyền thông cộng đồng và phối hợp liên ngành tiếp tục đóng vai trò then chốt.
An toàn thực phẩm không chỉ là câu chuyện của hồ sơ và biên bản xử lý. Đây là nỗ lực liên tục của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý nhà nước đến doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người tiêu dùng. Kết quả đạt được thời gian qua cho thấy tỉnh đang duy trì hệ thống quản lý ổn định, theo kịp yêu cầu trong bối cảnh quy định pháp luật và thực tiễn không ngừng thay đổi./.
Sông Hương
