Di tích lịch sử, văn hóa: Gian nan chuyện thu phí tham quan

Long An hiện có 109 di tích lịch sử - văn hóa (DTLS-VH), trong đó, có 20 di tích cấp quốc gia và 89 di tích cấp tỉnh.

Theo phân cấp quản lý, Ban Quản lý DTLS-VH tỉnh đang quản lý 5 DTLS và 1 công trình: Công viên Tượng đài Long An Trung dũng, kiên cường, toàn dân đánh giặc; DTLS Vàm Nhựt Tảo; Ngã tư Đức Hòa; Căn cứ Xứ ủy và Ủy ban Hành chính Kháng chiến Nam bộ; DTLS Cách mạng tỉnh và Khu lưu niệm Luật sư Nguyễn Hữu Thọ.

Thời gian qua, các di tích chủ yếu phát huy hiệu quả về giáo dục truyền thống

Thu “nhỏ giọt”

Ngày 12/12/2016, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 72/2016/QĐ-UBND về việc ban hành mức thu phí, lệ phí và tỷ lệ (%) trích để lại từ nguồn thu phí trên địa bàn tỉnh đối với một số lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch.

Cụ thể, phí tham quan danh lam thắng cảnh, DTLS, công trình văn hóa và bảo tàng là 4.000 đồng/người/lần và miễn phí tham quan đối với trẻ em. Tuy nhiên, hơn 5 tháng áp dụng, việc thu phí tham quan ở các DTLS còn nhiều khó khăn.

Theo Giám đốc Ban Quản lý DTLS-VH - Nguyễn Văn Thành, những di tích thu được phí tham quan chủ yếu là 6 điểm do ban đang quản lý, trong đó, nhiều nhất là DTLS Vàm Nhựt Tảo, Khu lưu niệm Luật sư Nguyễn Hữu Thọ và Công viên Tượng đài Long An Trung dũng, kiên cường, toàn dân đánh giặc; 3 di tích còn lại, nguồn thu phí tham quan khá ít.

Cụ thể, tháng 12/2016, DTLS Vàm Nhựt Tảo thu được 832.000 đồng từ phí tham quan; Khu lưu niệm Luật sư Nguyễn Hữu Thọ thu 1.180.000 đồng và Công viên Tượng đài Long An thu 1.520.000 đồng. 3 tháng đầu năm 2017, Công viên Tượng đài Long An thu hơn 5 triệu đồng và DTLS Vàm Nhựt Tảo thu hơn 2 triệu đồng; còn Khu lưu niệm Luật sư Nguyễn Hữu Thọ chỉ thu được tháng 3 với con số chưa đến 1 triệu đồng.

Phó ban Quản lý DTLS Vàm Nhựt Tảo - Đặng Thị Thảo Nguyên cho rằng: “Việc thu phí tham quan chỉ áp dụng với khách đoàn, không thu khách lẻ và trẻ em dưới 16 tuổi nên nguồn thu hạn chế. Di tích là nơi giáo dục truyền thống lịch sử nên thời gian qua, khách tìm đến chủ yếu là các trường đưa học sinh đến tham quan, còn khách du lịch rất ít nên có tháng, chỉ được vài trăm ngàn đồng tiền vé”.

Thu “nhỏ giọt”, nguồn thu không đáng là bao so với số chi hàng tháng như mở ra một cánh cửa hẹp nếu tới đây, những đơn vị này hướng đến thực hiện phương án tự chủ. Và, có thể nói rằng, việc thu vé tham quan ở các di tích, công trình do Ban Quản lý DTLS-VH quản lý sẽ còn gian nan!

Khách tham quan Di tích Lịch sử Vàm Nhựt Tảo. Ảnh: Hữu Bằng

Chỉ vì thiếu dịch vụ

Ngoài phát huy ý nghĩa giáo dục truyền thống, các DTLS (tập trung 5 di tích lớn do Ban Quản lý DTLS-VH quản lý) còn được xem là những nơi phát triển du lịch của tỉnh. Tuy nhiên, lượng khách tham quan tìm đến những nơi này rất ít, ảnh hưởng đến việc thu phí mà nguyên nhân chủ yếu là vì thiếu dịch vụ hỗ trợ.

Ngoài Căn cứ Xứ ủy và Ủy ban Hành chính Kháng chiến Nam bộ đang được xây dựng, 5 di tích và công trình còn lại đón khách tham quan.

Phó Trưởng ban Quản lý DTLS Cách mạng tỉnh - Phạm Hoàng Trang cho biết: “Trung bình, mỗi tháng, di tích đón khách tham quan khoảng 2 đoàn, còn lại là học sinh nên so với những nơi khác, DTLS Cách mạng tỉnh thu phí tham quan “lèo tèo””.

Sở dĩ, di tích chưa thu hút nhiều khách tham quan vì nơi đây chưa xây dựng hoàn chỉnh, chưa có dịch vụ nghỉ ngơi, ăn uống kèm theo để phục vụ du khách. Di tích hiện nay cũng chưa kết nối thành tuyến du lịch gắn kết với các điểm tham quan trên địa bàn tỉnh. Đây cũng là thực trạng chung của các di tích còn lại ở Long An.

Để có dịch vụ hỗ trợ đáp ứng nhu cầu khách tham quan, các di tích mở cửa đón các nhà đầu tư nhưng việc thu hút vẫn “khó trăm bề”.

Theo ông Nguyễn Văn Thành, DTLS Cách mạng tỉnh vừa rộng, vừa xa nên kêu gọi xã hội hóa khó khăn. Còn kêu gọi người dân địa phương vào xây dựng ki-ốt buôn bán thức ăn, quầy giải khát cũng không được vì lượng khách ít, không ai mạnh dạn đầu tư. Nhìn chung, các di tích hiện nay chỉ phát huy hiệu quả chính trị-xã hội, còn hiệu quả kinh tế (thu vé và cho thuê mặt bằng) còn bấp bênh.

Thu phí tham quan các di tích và cho thuê mặt bằng (nhưng phải bảo đảm môi trường, sự tôn nghiêm, văn minh) hiệu quả sẽ phần nào giảm “gánh nặng” ngân sách nhà nước nhưng với thực trạng hiện nay thì rất khó để thực hiện. Phải vực dậy tiềm năng, khai thác hiệu quả với các dịch vụ đồng bộ ở các di tích thì nguồn thu ở những nơi này mới có thể cải thiện so với hiện nay./.

Thùy Hương