Chỗ dựa vững chắc
Luật BHXH năm 2014 quy định đối tượng tham gia BHXHTN là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. NLĐ đủ điều kiện về tuổi đời nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật về BHXH.
Người tham gia BHXHTN khi có đủ các điều kiện theo quy định được hưởng chế độ hưu trí (được hưởng lương hưu và được cấp thẻ bảo hiểm y tế do quỹ BHXHTN bảo đảm) và tử tuất (mai táng phí, trợ cấp tuất). Theo đó, người tham gia BHXHTN có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu hàng tháng khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi. Trường hợp người tham gia đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng một lần cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Cơ quan Bảo hiểm Xã hội tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến sâu, rộng về mục đích, ý nghĩa, yêu cầu của việc rà soát và bàn giao sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động quản lý đến người lao động
Từ ngày 01/01/2018, mức lương hưu hàng tháng của người tham gia được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương đóng BHXH tương ứng với số năm đóng BHXH. Cụ thể, lao động nam nghỉ hưu năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, năm 2022 trở đi là 20 năm; lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm. Sau đó, cứ thêm mỗi năm, người tham gia được tính thêm 2% và mức hưởng tối đa là 75%.
Người có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần. Mức trợ cấp dựa theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng, cứ mỗi năm đóng BHXH được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Trường hợp người tham gia BHXHTN có thời gian đóng BHXH từ đủ 60 tháng trở lên hoặc người đang hưởng lương hưu qua đời thì người thân được hưởng trợ cấp mai táng. Mức trợ cấp bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm mà người tham gia BHXHTN qua đời.
Nếu người tham gia BHXHTN dừng đóng mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định và không hưởng BHXH một lần thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH. Ngoài ra, lương hưu và trợ cấp BHXH không bị đánh thuế. Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.
Anh Nguyễn Thuận Tuyên, ngụ ấp 2, xã Hướng Thọ Phú, TP.Tân An, tỉnh Long An chia sẻ: “Qua tìm hiểu, tôi được biết BHXHTN là loại hình BHXH mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Vì vậy, tôi quyết định tham gia BHXHTN hơn 3 năm nay và xem đây là chỗ dựa vững chắc cho tương lai”.
Giải pháp thu hút người tham gia
Thực tế cho thấy, đối tượng tham gia BHXHTN chủ yếu là người đã có thời gian đóng BHXH bắt buộc, tiếp tục đóng BHXHTN để đủ điều kiện hưởng lương hưu. Nhận thức của NLĐ về chính sách BHXHTN còn thấp. Do đó, số người tham gia BHXHTN toàn tỉnh tính đến ngày 30/4/2018 chỉ 758 người.
Từ 01/01/2018, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ 10-30% tiền đóng tùy từng đối tượng
Để BHXHTN đi vào cuộc sống, thực sự phát huy vai trò và giá trị của mình, từ ngày 01/01/2018, người tham gia BHXHTN được Nhà nước hỗ trợ 10-30% tiền đóng tùy từng đối tượng. Cụ thể, Nhà nước hỗ trợ 30% đối với người tham gia BHXHTN thuộc hộ nghèo, hỗ trợ 25% đối với người tham gia BHXHTN thuộc hộ cận nghèo và 10% đối với các đối tượng khác. Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXHTN thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm (120 tháng). Ngoài chính sách này, ngành BHXH Long An cũng đề ra nhiều giải pháp thu hút, mở rộng đối tượng tham gia. Theo đó, công tác tuyên truyền về chính sách BHXHTN được triển khai sâu, rộng tại các địa phương.
BHXH TP.Tân An triển khai thực hiện nhiều giải pháp giúp NLĐ hiểu thêm quyền lợi, mức đóng và phương thức đóng BHXHTN. Giám đốc BHXH TP.Tân An - Trương Phước Quý thông tin: “BHXH thành phố chú trọng công tác tuyên truyền về chính sách BHXHTN đến từng NLĐ thông qua hệ thống loa đài, các ngành, đoàn thể chính trị; giao chỉ tiêu thu BHXHTN cụ thể cho 34 đại lý và điểm thu trên địa bàn;... Nhờ vậy, tính đến nay, thành phố có 185 người tham gia”.
“Với vai trò của đại lý thu, tôi thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giải thích chế độ, chính sách BHXH, BHYT, đặc biệt là BHXHTN khi đối tượng đến trực tiếp đại lý và thông qua các cuộc sinh hoạt tập thể tại địa phương. Đồng thời, tôi trực tiếp đến tuyên truyền tại hộ gia đình, phát tờ rơi những điều cần biết về BHXHTN để NLĐ hiểu thêm về lợi ích khi tham gia và có lựa chọn phù hợp” - nhân viên đại lý thu BHXH, BHYT phường 1, TP.Tân An - Trần Văn Lang cho biết.
Có thể nói, BHXHTN là chính sách an sinh xã hội, chỗ dựa vững chắc giúp NLĐ ổn định cuộc sống. Việc đẩy mạnh tuyên truyền về chính sách BHXHTN là một trong những giải pháp tích cực, góp phần phát triển đối tượng tham gia trong thời gian tới./.
Ngọc Mận - Huỳnh Hương
